Family Planning Clinic – są to kliniki, których zadaniem jest szeroko rozumiane planowanie rodziny. Świadczone przez nie usługi są bezpłatne, a personel medyczny wysoko wyspecjalizowany.
Są one placówkami, gdzie można uzyskać wszelkie informacje i porady dotyczące zdrowia kobiety, otrzymać środki antykoncepcyjne wraz ze szczegółowymi informacjami jak ich używać. Listę lokalnych placówek FPC można znaleźć między innymi na stronie Family Planning Association.

Wszystkim płacącym składki ubezpieczeniowe w Wielkiej Brytanii (czego dowodem jest posiadanie tzw. National Insurance Number) przysługuje pakiet darmowych świadczeń, w skład którego wchodzą usługi takie jak np. antykoncepcja czy porada w kwestiach planowania rodziny. Usługi takie są świadczone przez ośrodki zrzeszone w National Health Service (NHS).
W klinikach tych można wykonać bezpłatny test ciążowy. W przypadku pozytywnego wyniku testu zostaniecie skierowane do odpowiedniego lekarza i wówczas cała opieka medyczna, wyłączając dentystę, jest bezpłatna (w czasie trwania ciąży i 12 miesięcy po porodzie). Dzieci do 16 roku życia mają darmową opiekę lekarską i dentystyczną, a także darmowe leki.
Pod podanym niżej linkiem znajdziemy wyszukiwarkę najbliższej kliniki, wystarczy wpisać kod pocztowy lub miasto, w którym szukamy kliniki, kliknąć na przycisk "search" i dostajemy wynik z 10 najbliższymi klinikami, pierwszy wynik przedstawiony jest na mapie, podany jest adres kliniki i numer telefonu.
www.multimap.com/clients/places.cgi?client=fpa2
Porad w sprawie antykoncepcji udziela w Wielkiej Brytanii lekarz pierwszego kontaktu (GP) lub specjalista w klinice planowania rodziny.
Preparaty dobierane są do indywidualnych potrzeb osoby, a wybór darmowych środków jest bardzo szeroki.

Jak wiadomo najpopularniejszym obecnie środkiem antykoncepcyjnym jest pigułka antykoncepcyjna (ang. contraceptive pill), którą kobieta przyjmuje codziennie przez 21 dni w miesiącu. Każda pigułka zawiera odpowiednią dawkę progesteronu, który skutecznie uniemożliwia zapłodnienie. Lekarz dobiera tabletki każdej z nas indywidualnie. Zażywanie nieodpowiednich pigułek może wywołać różnego rodzaju skutki uboczne jak np. zmiany nastrojów, czy nagły spadek lub wzrost wagi.
Na rynku brytyjskim istnieje szeroka gama produktów dotyczących antykoncepcji. Lekarz w przychodni nie tylko udzieli nam profesjonalnych wskazówek na temat zażywania preparatu, ale dodatkowo dobierze właściwy rodzaj pigułki. Recepty na kolejne opakowania są wystawiane bez konieczności ponownej wizyty lekarskiej – można je zamówić przez telefon, a recepty lub pigułki odbierzemy w recepcji przychodni nawet następnego dnia.
Jeśli nie chcesz zażywać pigułek możesz poprosić o tzw. patch, czyli plasterek. Coraz częściej młode kobiety wybierają ten rodzaj antykoncepcji, głównie z uwagi na wygodę. Plaster stosuje sie raz w tygodniu, co sprawia, że nie musimy codziennie pamiętać o naszym kobiecym "obowiązku".
Jeśli nie masz cierpliwości do codziennego przyjmowania pigułek (zawsze o tej samej godzinie!) lub po prostu nie odpowiada ci noszenie plastra, możesz otrzymać progesteron w formie implantu. Preparat jest wstrzykiwany pod skórę, co powoduje stopniowe uwalnianie sie hormonów do krwi - zapytaj lekarza o tzw. contraceptive implant. Zastrzyk wykonywany jest przy miejscowym znieczuleniu i wystarcza na 8 - 12 tygodni. Wszystko zależy od składu preparatu. Jego skuteczność wg NHS wynosi 99%.

Jeśli nie interesuje cię antykoncepcja hormonalna (np. chcesz zajść w ciążę w bardzo niedalekiej przyszłości), możesz poprosić swojego lekarza o tzw. mechaniczne środki zapobiegania ciąży - mogą to być prezerwatywy lub wkładki domaciczne. Tylko niektóre poradnie rodzinne dobierają wkładki indywidualnie – w tym celu możesz zostać skierowania do kliniki planowania rodziny.
Wkładki domaciczne (po angielsku diaphgrams / cups)
Wkładki te nie są odpowiednikami polskich "spirali", które są zakładane przez lekarza ginekologa na dłuższy okres czasu – w Polsce są dostępne nawet wkładki zakładane na pięć lat. Angielskie diaphgrams są używane bezpośrednio na czas stosunku i usuwane w kilka godzin po nim. Niektóre z nich osiągają maksymalną skuteczność przy użyciu dodatkowego środka plemnikobójczego (jakiego? - doradzi lekarz). Wkładki są przepisywane na receptę, wydawane nieodpłatnie i mogą (w odróżnieniu od prezerwatyw) być używane wielokrotnie.

Tzw. emergency contraception (potocznie: "pigułki następnego dnia") to środki, które przyjmuje się krótko po odbyciu stosunku. Jest to rodzaj antykoncepcji hormonalnej, która zapobiega zajściu w ciążę do 24 godzin po stosunku.
Pigułkę możesz otrzymać od lekarza nieodpłatnie, ale gdy szybka wizyta lekarska nie jest możliwa, możesz ją otrzymać bez recepty, ale odpłatnie w aptece. Najbardziej znana jest tabletka o nazwie Lavonelle (koszt ok. 25 funtów) – warunkiem jej zakupu jest ukończone 16 lat.
Ofiary przemocy seksualnej otrzymują pigułkę na posterunku policji czy w szpitalu, wkrótce po zgłoszeniu przestępstwa, przy aprobacie lekarza. W tych okolicznościach pigułka jest bezpłatna i warunek ukończenia 16 lat może zostać pominięty.
Pamiętaj! Emergency contaception nie może być stosowana regularnie, a jedynie w wyjątkowych sytuacjach, bowiem nagła zmiana w gospodarce hormonalnej organizmu nie pozostaje bez konsekwencji. Po zażyciu Lavonelle mogą wystąpić skutki uboczne jak: ból, mdłości czy gorączka, które powinny ustapić po kilkunastu godzinach od zażycia tabletki. Przy każdej kolejnej pigułce te objawy mogą się znacznie nasilić.
Jeśli upłynęło więcej niż 24 godziny od odbycia stosunku, lekarz może nam zasugerować zastosowanie tzw. intrauterine device – czyli malej wkładki, która umieszczana jest w macicy. Jest to odpowiednik naszej polskiej "spirali", która w NHS jest zakładana na kilka dni w przypadkach "emergency". Skuteczność wkładki wg NHS wynosi 100%, jednak ze względu na możliwe skutki uboczne (infekcja, wzrost ryzyka poronienia w przyszłości), GP rzadko polecają spirale jako stały środek antykoncepcyjny - jest to jednak możliwe na Twoje życzenie.

NHS w darmowych pakiecie oferuje również trwałe metody regulujące płodność: podwiązanie jajników (female sterilisation) i podwiązanie nasieniowodów (male sterilisation) (w przeciwieństwie do Polski w Wielkiej Brytanii są to zabiegi w pełni legalne).
Metody te są całkowicie permanentne dlatego tego rodzaju zabiegi zalecane są głównie parom, które już założyły rodzinę i nie chcą mieć więcej dzieci. Warto odnotować, że po odwróceniu skutków zabiegu tylko ok. 40% osób odzyskuje płodność.
Wszelkich porad na temat skutków i przebiegu całego zabiegu udziela dokładnie lekarz w przychodni. Tego rodzaju metody zaleca się jednak zazwyczaj mężczyznom, jako że tzw. male sterilisation jest znacznie mniej inwazyjne niż female sterilisation.

NHS informuje o trwających badaniach nad męską antykoncepcją hormonalną. Specjalne zastrzyki powinny być dostępne w przeciągu kilku najbliższych lat. Póki co, cały ciężar odpowiedzialności w dalszym ciągu spoczywa na kobietach.

Podczas wizyty lekarskiej związanej z dobraniem odpowiednich środków antykoncepcyjnych lekarz z pewnością zada Ci szereg pytań dotyczących Twojego stanu zdrowia.
Koniecznie powiadom lekarza jeśli:

• Masz nieregularny cykl, dolegliwości bólowe lub zanik miesiączki,
  
• Masz nadciśnienie, chorobę serca lub cukrzycę,
  
• Chcesz zajść w ciążę w bliskiej przyszłości,
  
• Jest podejrzenie, że już jesteś w ciąży,
  
• Bierzesz antybiotyki lub środki antydepresyjne,
  
• Miałaś ostatnio operację laserowej korekty wzroku,
  
• Cierpisz na zaburzenia przyjmowania pokarmu, np. anoreksja czy bulimia.

Największa różnica w prowadzeniu ciąży w Wielkiej Brytanii i w Polsce jest taka, ze tu opiekę nad ciążą sprawuje położna a nie lekarz ginekolog. Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, na Wyspach ciężarna kobieta może w ogóle nie zobaczyć lekarza aż do czasu rozwiązania. Położna co miesiąc odwiedza ja w domu, pobiera krew do badania, wykonuje badanie moczu i bada ciśnienie. Tylko w razie wykrycia nieprawidłowości ciężarna zostanie skierowana na wizytę u specjalisty w szpitalu. Dla kobiet spodziewających się dziecka służba zdrowia organizuje darmowe szkoły rodzenia. W Wielkiej Brytanii pierwsze USG przeprowadza sie w 14 tygodniu ciąży, następne w 20 tygodniu. To standardowa procedura i - jeśli nie ma specjalnych wskazań - nie wykonuje się tu więcej USG w czasie ciąży. Można rodzic w domu pod opieka położnej lub w szpitalu. Jeśli pacjentka sobie tego życzy, a nie ma ku temu medycznych przeciwwskazań, zawsze dostanie znieczulenie. Podczas porodu może Ci towarzyszyć partner lub przyjaciółka. Możesz rodzić w każdej pozycji, jaka ci odpowiada. Można rodzic również w wodzie, jeśli szpital dysponuje odpowiednim wyposażeniem.

Prowadzenie ciąży na Wyspach wygląda trochę inaczej niż w Polsce. Jeśli właśnie odczytałaś pozytywny wynik na teście ciążowym, zacznij od umówienia sie na wizytę do swojego GP, który potwierdzi ciążę. Po około dziesięciu tygodniach powinna skontaktować się z Tobą położna. To ona - lub w niektórych przychodniach GP - będzie sprawowała opiekę nad ciąża. Jeśli wszystko będzie przebiegało prawidłowo, możesz nie zobaczyć ginekologa aż do rozwiązania. Z położną będziesz spotykać się co miesiąc. W razie potrzeby pobierze ona krew do badania, zbada ciśnienie krwi i wykona badanie moczu. Tylko w przypadku nieprawidlowości zostaniesz skierowana na wizytę u specjalisty w szpitalu. Pierwsze USG (scan) przeprowadza sie zwykle w 12-13 tygodniu ciąży, kolejne w 20. To standardowa procedura i - jeśli nie ma specjalnych wskazań - nie wykonuje się tu więcej USG w czasie ciąży. Dla kobiet spodziewających się dziecka służba zdrowia organizuje darmowe szkoły rodzenia.

W Anglii po porodzie metodą naturalną, kobieta następnego dnia opuszcza oddział. W przypadku cesarskiego cięcia, pozostaje tam przez 3-4 dni. W Polsce pobyt w szpitalu jest dłuższy i właściwie na tym kończy się opieka medyczna. W Wielkiej Brytanii przez 10 do 28 dni położna odwiedza w domu nowego obywatela i jego mamusię, pomagając w pielęgnacji.

Placówki należące do NHS oferują porody w wodzie. Ciepła woda zmniejsza ból. Przejście noworodka z wody do wody jest najlepszą z możliwych dla niego opcji.

Niezależnie od tego w jakim kraju kobiecie przyjdzie wydać na świat potomka, powinna zapoznać się z uchwalonymi w 1985r. zaleceniami World Health Organization. Oto najistotniejsze z nich:

• Noworodek powinien pozostać z matką, o ile pozwala na to stan zdrowia obojga.
  
• Karmienie piersią powinno być podjęte natychmiast po porodzie, jeszcze przed opuszczeniem przez matkę sali porodowej.
  
• W żadnym rejonie geograficznym odsetek cięć nie powinien przekraczać 10-15%.
  
• Nie ma dowodów na to, ze rutynowe, elektroniczne monitorowanie płodu podczas porodu ma pozytywny wpływ na jego wynik.
  
• Nie ma żadnych wskazań do usuwania owłosienia łonowego i do wykonywania lewatywy przed porodem.
  
• Podczas akcji porodowej kobiety nie powinny być układane w pozycji na wznak, ale zachęcane do chodzenia w okresie rozwierania oraz swobodnego decydowania jaką pozycję przyjąć w czasie wyłaniania się części przodującej.
  
• Nie ma usprawiedliwienia dla rutynowego nacinania krocza.
  
• Nie powinno się wywoływać porodów dla wygody, odsetek porodów indukowanych nie powinien przekraczać 10%.
  
• Nie ma naukowego uzasadnienia dla wczesnego przebijania pęcherza płodowego.

• PORÓD NATURALNY.
  Odbywa się wyłącznie siłami natury w pozycji jaką kobieta sobie wybierze. Obserwuje się przebieg i ingeruje wyłącznie wtedy, gdy jest to koniecznie. Nie przebija się pęcherza płodowego, nie podaje oksytocyny, nie masuje się szyjki macicy i nie układa się rodzącej na wznak. Większość kobiet woli kucać, siedzieć, klęczeć.
  
• PORÓD Z CESARSKIM CIECIEM.
  Wykorzystywany wówczas, gdy drogami natury dziecko nie może wyjść na świat. O takim rozwiązaniu ze względu na stan zdrowia matki lub dziecka decyduje lekarz przed lub w trakcie rozwiązania. Anestezjolog stosuje wtedy znieczulenie ogólne (zewnątrz oponowe) lub miejscowe (podpajęczynówkowe). Najczęstszymi wskazaniami są: wady wzroku, choroby serca, nerek, nadciśnienie, cukrzyca, poprzeczne ułożenie płodu, zwężona lub za długa macica, zbyt wczesne odklejenie się łożyska w czasie ciąży lub porodu.
  
• PORÓD W WODZIE.
  Rodząca znajduje się w wannie z wodą o głębokości 50-60 cm i temp. 36-37 stopni, pomieszczenie ogrzane do min. 26 stopni. Taki poród ma wiele zalet. Ciepła woda, a nawet sam jej widok, zmniejsza napięcie nerwowo-mięśniowe i zmniejsza ból. U zrelaksowanej kobiety szybciej rozszerza sie szyjka macicy i mięśnie krocza, dzięki czemu główka noworodka szybciej przesuwa sie w kierunku wyjścia. Rzadziej wykonuje się zabieg nacięcia krocza, a sam poród trwa krócej i jest dla dziecka mniej stresujący, bo wrażenia światła i dźwięku nie są tak intensywne. Przeciwwskazaniami są: trudna ciąża, przedwczesne rozwiązanie, duże dziecko, wady wrodzone płodu, choroby matki (nadciśnienie, niedociśnienie, choroby naczyń, poważna niedokrwistość, dolegliwości dermatologiczne). W wodzie należy przestać rodzic, gdy poród zacznie przebiegać nieprawidłowo.
  
• PORÓD AKTYWNY.
  Pomysł propagowany w Wielkiej Brytanii na początku lat osiemdziesiątych. Zmieniał znaczenie roli ciężarnej. Był przeciwny traktowaniu jej jak posłusznej pacjentki, wykonującej jedynie polecenia personelu, który właściwie "rodzi za nią". Zwolennicy porodu aktywnego powołują się na instynkt i ciało, które wie jak rodzić. Sama kobieta decyduje jak i gdzie urodzi, przyjmując pozycję najwygodniejszą dla siebie a nie personelu. Jest niezależna od decyzji innych osób i procedur medycznych. Ma większe zaufanie do własnej siły i intuicji. Dużo chodzi, kręci biodrami, a nawet tańczy. Janet Balaskas, prekursorka tej opcji twierdzi: "Kobieta jest przekonana o tym, że może urodzić sama, że wiedza o tym jak rodzić jest głęboko w niej ukryta i że w odpowiednim momencie mechanizm porodu sam zadziała". W porodzie aktywnym to kobieta, a nie aparatura i personel jest w centrum uwagi.
  
• PORÓD W DOMU.
  Bez pośpiechu, bez konieczności pakowania rzeczy w podróż do szpitala. W domu może asystować także lekarz, a na zewnątrz czekać karetka, by zminimalizować ewentualne ryzyko. Podczas rozwiązania doświadczone matki doceniają obecność innych kobiet, a zwłaszcza położnych, które rozumieją cały przebieg akcji niekiedy lepiej niż najlepszy lekarz-mężczyzna. Panowie z natury mniej cierpliwi, preferujący działanie zamiast biernego wyczekiwania, będą ciąć, przebijać, wywoływać, aplikować, chcąc pomóc jak najszybciej i najlepiej. Natura rządzi się jednak swoim rytmem i wyjątkowo rzadko prosi o pomoc.

Health Visitor to pielęgniarka wyspecjalizowana w temacie zdrowia dziecka i doświadczona w opiece nad dzieckiem. Będzie Ci służyć praktyczną radą i pomocą w każdej sytuacji związanej z Twoim dzieckiem, rozwieje wątpliwości i podsunie odpowiednią literaturę. Health Visitor interesuje się zdrowiem całej rodziny, fizycznym i psychicznym. To z nią powinny się kontaktować młode mamy. Twój GP pomoże Ci skontaktować się z Health Visitor.
Jeśli właśnie urodziłaś dziecko, Health Visitor powinna sama skontaktować się z Tobą po ok. 10-14 dniach od porodu i prawdopodobnie odwiedzić Cię w domu. Później możesz spotkać się z nią w przychodni, zazwyczaj w wyznaczonych godzinach raz w tygodniu. W nagłych przypadkach możesz umówić się na wizytę poza tymi godzinami. Możesz też skorzystać z porad przez telefon. Health Visitor odpowie na wszystkie Twoje pytania na temat karmienia, pielęgnacji i rozwoju dziecka. W przypadku bardziej skomplikowanych problemów, skieruje Cię do odpowiedniej grupy wsparcia lub specjalisty. Health Visitor zatroszczy się także o Twoje zdrowie po porodzie. Możesz z nią porozmawiać o antykoncepcji, depresji lub uczuciu osamotnienia.
Podczas wizyty w przychodni (Baby Clinic), Twoje dziecko zostanie zważone i zmierzone, a wyniki naniesione na siatkę centylową. Pozwoli to ocenić, czy rozwija się prawidłowo w porównaniu do rówieśników i odpowiednio przybiera na wadze. Podczas wizyty możesz porozmawiać o szczepieniach, karmieniu, poprosić o sprawdzenie ciemiączka, obwodu główki, bioderek i odruchów twojego dziecka. Standardowo szczegółowa kontrola dziecka odbywa się po skończeniu przez nie 6-8 tygodnia oraz w 8 miesiącu. Health Visitor lub GP sprawdza wtedy dokładnie, jak rozwija się Twoje dziecko.
Baby Clinic możesz odwiedzać nawet co tydzień. Jeśli przyjdziesz w wyznaczonych godzinach, zawsze zostaniesz przyjęta.
Health Visitor będzie opiekować się Twoim dzieckiem, dopóki nie skończy ono 5 lat.

• 2 miesiące - DTaP/IPV/Hib - pneumococcal Conjugate vaccine (PCV)
  
• 3 miesiące - DTaP/IPV/Hib - MenC vaccine
  
• 4 miesiące - DTaPIPV/Hib - MenC - pneumococcal Conjugate vaccine (PCV)
  
• 12 miesięcy - Hib/MenC
  
• 15 miesięcy - MMR pneumococcal Conjugate vaccine (PCV)
  
• 3 lata i cztery miesiące - Diphtheria, tetanus, pertussis (nbooping cough) and polio
  
• do 5 lat - (dTaP/IPV lub DTaP/IPV) -
  Measles, mumps and rubella (MMR)
  
• 13 do 18 lat - Diphtheria, tetanus. polio (Td/IPV)

Nie. Od urodzenia system immunologiczny niemowląt chroni je przed otaczającymi je zarazkami. Bez tej ochrony dzieci nie byłyby w stanie poradzić sobie z tysiącami bakterii i wirusów, które znajdują się na ich skórze, w noskach, gardłach i jelitach. Ta ochrona trwa przez cale życie. Teoretycznie organizm dziecka może skutecznie zareagować na około 10 tysięcy szczepionek podanych w jednym czasie, w dowolnym momencie życia dziecka. System immunologiczny dziecka może i łatwo radzi sobie ze szczepionkami MMR i PCV podanymi jednocześnie.

Dzieci, które w momencie wprowadzenia programu będą w wieku poniżej dwóch lat otrzymają jedną dawkę szczepionki przeciwko pneumokokom. Dzieci powyżej drugiego roku życia nie będą brały udziału w programie, ponieważ ryzyko zachorowania na chorobę wywołaną przez bakterie pneumokokowe w tej grupie wiekowej jest mniejsze.
Dzieci w tym wieku otrzymają dawkę przypominającą szczepionki PCV w wieku 13 miesięcy i dawkę Hib/MenC w wieku 12 miesięcy.
Więcej informacji: www.immunisation.nhs.uk

Dziecko, które skończyło 3 lata może uczęszczać do przyszkolnej zerówki (nursery class) na dwie godziny dziennie. Ta usługa przysługuje za darmo każdemu dziecku w Wielkiej Brytanii. Można również korzystać z grup zabaw (playgroups) dla dzieci w wieku przedszkolnym. Opłata za dwugodzinne zajęcia nie wydaje sie wygórowana (w Londynie to ok. 4-7 funtów).

Wszystko zależy od statusu jaki posiadają rodzice dziecka w Wielkiej Brytanii. Jeśli posiadają dokument resident permit na określony czas, zazwyczaj 5 lat, dziecko zachowuje ten sam status co rodzice. Jest więc rezydentem tak długo, jak długo rodzice przebywają na terenie Wielkiej Brytanii. Dziecko jest uznawane za obywatela polskiego i może starać się o polski paszport. Jeśli natomiast rodzice posiadają stałą rezydenturę, tzw. indefinite leave to remain, sytuacja wygląda inaczej. Dzieci urodzone przed złożeniem aplikacji dostają wraz z rodzicami dokument potwierdzający ich status stałego rezydenta w Wielkiej Brytanii. Dzieci urodzone po otrzymaniu tego statusu przez rodziców nie muszą się już o niego ubiegać, jest im nadawany automatycznie. Dzieci te mogą od razu występować o obywatelstwo i paszport brytyjski, bez przechodzenia przez uciążliwy proces naturalizacji i składania aplikacji o nadanie obywatelstwa.

diphteria – błonnica
hib – Haemophilus influenzae, typ b
measles – odra
MenC – Meningitis C, zapalenie opon mózgowych
mumps – świnka
pertussis (whooping cough) – krztusiec, koklusz
polio – Poliomyleitis
tetanus – tężec
rubella – różyczka